Jak uzyskać odpust


Fot. Joanna H. Wielgos

– Bierz ze skarbca mojego Kościoła
wszystkie odpusty
i ofiaruj za nie…

O, gdybyś znała ich mękę,
ustawicznie byś ofiarowała za nie jałmużnę ducha

i spłacała ich długi mojej sprawiedliwości…

– mówił o duszach czyśćcowych Pan Jezus do św. Faustyny.
(Dz. 1226)


I. Co to jest odpust?
II. Kto może uzyskać odpust?
III. Za kogo można ofiarować odpust?
IV. Jakie są rodzaje odpustów?
V. Warunki uzyskania odpustu zupełnego
VI. Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu zupełnego
VII. Odpust cząstkowy
VIII. Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu cząstkowego


I. Co to jest odpust?

Odpust jest to darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy odpuszczone już co do winy.
W sakramencie pojednania grzesznik otrzymuje przebaczenie wyznanych grzechów, za które szczerze żałuje.

Uzyskane przebaczenie nie uwalnia jednak od kar doczesnych (czasowych), które spotykają nas za życia lub po śmierci w czyśćcu.

Uwolnieniu od tych kar służy właśnie obfity skarbiec odpustów Kościoła.


II. Kto może uzyskać odpust?

Odpust zupełny może zyskać osoba ochrzczona, będąca w jedności z Kościołem spełniając pięć warunków podanych przez Kościół.

Żeby zyskać odpust zupełny musi być spełnionych wszystkich pięć warunków. Kolejność spełnienia tych warunków nie jest ważna. Najważniejsze jest by przez cały ten czas, (dzień) być w stanie łaski uświęcającej.


III. Za kogo można ofiarować odpust?

Odpustów nie można ofiarowywać za innych żywych, można za zmarłych i za siebie.


Jest rzeczą chwalebną dbać o groby naszych bliskich zmarłych, ale nie należy zapominać o rzeczy najważniejszej jaką jest modlitwa i odpusty ofiarowywane za zmarłych.


IV. Jakie są rodzaje odpustów?

Odpust jest cząstkowy lub zupełny, w zależności od tego, czy uwalnia od kary doczesnej w części lub całości.
Odpust zupełny można uzyskać codziennie, ale tylko jeden raz w ciągu dnia – poza pozostającymi w obliczu śmierci, natomiast odpusty cząstkowe można uzyskiwać codziennie wielokrotnie w ciągu jednego dnia.

Aby nie zmarnować szansy zyskania wielu odpustów cząstkowych w ciągu jednego dnia przez brak właściwej intencji, dobrze jest taką intencję wzbudzić w sobie na początku dnia np. słowami: „Panie Boże mój pragnę dzisiaj zyskać wszystkie odpusty jakich dostąpić mogę i ofiaruję je… ” lub: „Panie Boże mój pragnę przez to dzieło odpustowe… zyskać odpust zupełny i ofiaruję go…”


V. Warunki uzyskania odpustu zupełnego:

1. Brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, nawet powszedniego
(jeżeli jest brak całkowitej dyspozycji – zyskuje się odpust cząstkowy)

Wolność od przywiązania do jakiegokolwiek grzechu nawet powszedniego. Chodzi tutaj o samo przywiązanie, o radykalne zerwanie z jakąkolwiek sposobnością, o której wiemy, że może prowadzić nas do grzechu, nawet lekkiego; odrzucenie przywiązania do naszych słabości, złych skłonności, nałogów itp. W tym dniu powinniśmy prosić Pana Boga żeby dał nam siłę aby mogliśmy przezwyciężyć wszystkie te nasze słabości, które mogą nas zniewalać.

2. Stan łaski uświęcającej – czyli stan po spowiedzi świętej, dokąd nie popełni się grzechu ciężkiego, przez który zrywa się ten stan więzi z Bogiem.

3. Przyjęcie Komunii świętej

4. Odmówienie modlitwy w intencjach Ojca Świętego (np. Ojcze nasz i Zdrowaś Mario)

5. Wykonanie czynności (praktyki) związanej z odpustem

Ewentualna spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego mogą być wypełnione w ciągu kilku dni przed lub po wypełnieniu czynności, z którą związany jest odpust; między tymi elementami musi jednak istnieć związek.


VI. Wybrane czynności (praktyki) związane z uzyskaniem odpustu zupełnego:

Przez cały rok, każdego dnia:

  1. Adoracja Najświętszego Sakramentu przez co najmniej pół godziny – zupełny;
    jeśli jest krótsza – cząstkowy
  2. Na terenie całej Polski można za pobożne odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego uzyskać odpust zupełny – należy ją odmówić w kościele lub kaplicy wobec Najświętszego Sakramentu Eucharystii, publicznie wystawionego lub też przechowywanego w tabernakulum; odmówienie poza tymi miejscami – odpust cząstkowy;
  3. Odmówienie w całości i bez przerwy przynajmniej 1 części różańca (5 tajemnic)
    w kościele, kaplicy publicznej, w rodzinie, wspólnocie zakonnej czy pobożnym stowarzyszeniu, połączone z rozmyślaniem nad rozważanymi tajemnicami; odmówienie poza tymi miejscami lub wspólnotami – odpust cząstkowy;
  4. czytanie i rozważanie przynajmniej przez pół godziny dowolnego fragmentu Pisma Św.
  5. odprawienie Drogi Krzyżowej w kościele, kaplicy lub na kalwarii, także przy stacjach drogi krzyżowej erygowanej, poświęconej. Dla zyskania odpustu można tutaj samemu przejść przez wszystkie stacje. Dla osoby chorej przykutej do łóżka dziełem odpustowym może być tutaj rozważanie przynajmniej przez pół godziny Męki Pańskiej.

KALENDARZ ODPUSTOWY:


Styczeń – Luty:

Nowy Rok – 1 Stycznia – publiczne odmówienie (śpiew) hymnu Przyjdź Duchu Święty (Veni Creator)

Marzec – Kwiecień:

WIELKI POST:

każdy piątek Wielkiego Postu oraz w Wielki Piątek odmówienie modlitwy: Oto ja, o dobry i najsłodszy Jezu po Komunii świętej przed obrazem Jezusa Chrystusa ; w pozostałe dni – odpust cząstkowy;

– Udział w nabożeństwie Gorzkich Żalów jeden raz w Wielkim Poście w jakimkolwiek kościele na terenie Polski;

Wielki Czwartek – Pobożne odmówienie (śpiew) modlitwy Przed tak wielkim Sakramentem podczas liturgii Wieczerzy Pańskiej po Mszy świętej ; w innym czasie odpust cząstkowy;

Wielki Piątek – Adoracja i ucałowanie Krzyża w trakcie liturgii Męki Pańskiej;

Wielka Sobota – Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych podczas liturgii Wigilii Paschalnej w Wielką Noc, jeśli przy pomocy innej formuły w innym czasie – odpust cząstkowy

Maj – Czerwiec:

– Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa (Boże Ciało) pobożne odmówienie (śpiew) modlitwy Przed tak wielkim Sakramentem;  w innym czasie – odpust cząstkowy;

– Uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego /piątek po oktawie Bożego Ciała/ – publiczne odmówienie Aktu Wynagrodzenia ; w inne dni – odpust cząstkowy;

– Uroczystość Zesłania Ducha Świętego – publiczne odmówienie (śpiew) hymnu Przyjdź Duchu Święty (Veni Creator); w pozostałe dni, nawet prywatnie – odpust cząstkowy;

– Uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca) w Polsce za nawiedzenie dowolnej bazyliki mniejszej.

Lipiec – Sierpień:

2 sierpnia w Polsce za nawiedzenie dowolnej bazyliki mniejszej (odpust „Porcjunkuli„) po odmówieniu Ojcze nasz i Wierzę;

Listopad – Grudzień:

1 do 8 listopada – za  nawiedzenie cmentarza w tych dniach połączone z modlitwą za zmarłych, choćby tylko w myśli (odpust ten może być ofiarowany tylko za dusze w czyśćcu cierpiące). W pozostałe dni roku – odpust cząstkowy.

– Uroczystość Chrystusa Króla /ostatnia niedziela roku liturgicznego/ – publiczne odmówienie Aktu poświęcenia rodzaju ludzkiego Chrystusowi Królowi; w inne dni – odpust cząstkowy;

31 grudnia ostatni dzień roku  – publiczne odmówienie (śpiew) hymnu Ciebie Boga wysławiamy (Te Deum) jako podziękowanie za otrzymane łaski; w innym czasie, nawet prywatnie – odpust cząstkowy;


INNE:


– Przyjęcie błogosławieństwa udzielanego przez Papieża Urbi et Orbi (Miastu i Światu) – choćby tylko przez radio lub telewizję;

– Przyjęcie Pierwszej Komunii świętej lub pobożny udział w takiej uroczystości;

– Uczestnictwo w rekolekcjach trwających przynajmniej 3 dni;

– Sprawowanie i udział we Mszy świętej prymicyjnej;

– Sprawowanie i udział we Mszy świętej z okazji 25-, 50- i 60-lecia kapłaństwa;


Posługiwanie się przedmiotami pobożności (krucyfiksem, krzyżem, szkaplerzem, medalikiem), jeżeli są pobłogosławione przez Papieża, ewentualnie przez biskupa, jeśli w uroczystość świętych Apostołów Piotra i Pawła, odmówimy wyznanie wiary (jakąkolwiek formułę); natomiast posługując się tymi przedmiotami pobłogosławionymi przez kapłana lub diakona – odpust cząstkowy.


Nawiedzenie kościoła lub kaplicy zakonników w święto ich założyciela i odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę;

– Uczestnictwo w uroczystym zakończeniu Kongresu Eucharystycznego;

– Jednorazowe nawiedzenie kościoła, w którym trwa Synod diecezjalny; odmówienie tam Ojcze nasz i Wierzę w Boga.

– Nawiedzenie kościoła parafialnego w święto tytułu po odmówieniu Ojcze nasz i Wierzę;

– Nawiedzenie kościoła i ołtarza w dniu poświęcenia i odmówienie Ojcze nasz i Wierzę;


– Odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych w rocznicę swojego chrztu; jeśli przy pomocy innej formuły w innym czasie – odpust cząstkowy


– W Polsce za nawiedzenie dowolnej bazyliki mniejszej w święto tytułu lub jeden raz w ciągu roku w dniu określonym według uznania


Nawiedzenie jednej z czterech rzymskich bazylik patriarchalnych:
św. Piotra, św. Pawła za Murami, Matki Bożej Większej, św. Jana na Lateranie i odmówienie w niej Ojcze nasz i Wierzę w Boga:
– w święto tytułu tej bazyliki,
– w jakiekolwiek święto nakazane (np. we Wniebowzięcie NMP),
– raz w roku w innym dniu wybranym przez wiernego;


W momencie śmierci, o ile nie ma kapłana, który udzieliłby sakramentów i błogosławieństwa papieskiego, można odmówić jakąkolwiek modlitwę, o ile wierny miał za życia zwyczaj odmawiania jakichkolwiek modlitw (w tym wypadku wymieniony warunek zastępuje trzy zwyczajne warunki uzyskania odpustu zupełnego), dla uzyskania tego odpustu chwalebną rzeczą jest posługiwać się krucyfiksem lub krzyżem.


Nawiedzenie Jasnej Góry w formie pielgrzymki oraz modlitwę o wierność Polski jej chrześcijańskiemu powołaniu, wypraszanie nowych powołań kapłańskich i zakonnych oraz w intencji obrony instytucji rodziny.

Z daru odpustu w wyjątkowych sytuacjach np. :

  • choroby,
  • podeszłego wieku
  • lub z innych ważnych powodów,

skorzystać mogą także osoby pozostające w domach, które nie mogą przybyć do Sanktuarium, ale które wyrażą takie pragnienie i modlić się będą przed jakimkolwiek obrazem Matki Bożej Jasnogórskiej. (Przywilej odpustu zupełnego „in perpetuo” został podpisany 22 lutego 2020 r. przez papieża Franciszka)


VII. Odpust cząstkowy:

O niektórych odpustach cząstkowych wspomniano już, wymieniając odpusty zupełne.

3 ogólne warunki uzyskania odpustu cząstkowego:

1. jeśli wierny w czasie spełniania swoich obowiązków i w trudach życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty, np. Jezu Chryste, zmiłuj się nad nami;

2. jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust cząstkowy;

3. gdy wierny w intencji umartwiania się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust cząstkowy; warunek ten ma zachęcić wiernych do praktykowania dobrowolnych umartwień.


VIII. Wybrane praktyki związane z uzyskaniem odpustu cząstkowego:

  1. Niektóre z modlitw związanych z odpustem cząstkowym to:
    Anioł Pański (lub Regina Caeli – Królowo Nieba, wesel się w Okresie Wielkanocnym);
    Duszo Chrystusowa;
    Wierzę w Boga;
    Psalm 130 (Z głębokości);
    Psalm 51 (Zmiłuj się…);
    odmówienie Jutrzni lub Nieszporów za zmarłych;
    Panie, Boże wszechmogący (modlitwa z Liturgii Godzin, Jutrznia w Poniedziałek II tygodnia psałterza);
    modlitwa św. Bernarda (Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo);
    Wieczny odpoczynek;
    Witaj, Królowo, Matko Miłosierdzia;
    Pod Twoją obronę;
    Magnificat;
  2.  odmówienie jednej z sześciu litanii zatwierdzonych dla całego Kościoła:
    do Najświętszego Imienia Jezus,
    do Najświętszego Serca Pana Jezusa,
    do Najdroższej Krwi Chrystusa Pana,
    Loretańskiej do NMP,
    do świętego Józefa,
    do Wszystkich Świętych;
  3.  pobożne uczynienie znaku Krzyża świętego.

***

Więcej o odpuście Porcjunkuli: https://www.niedziela.pl/artykul/7079/nd/Odpust-Porcjunkuli